Me too / Why is love a battlefield?

Door een tweet van de Amerikaanse actrice Alyssa Milano ontstond een wereldwijde aandacht voor de omvang van het probleem van ongewenste intimiteiten. ´Me too´ was al in 2006 bedacht door de zwarte Tarana Burke, oprichtster van de stichting Just Be, die strijdt voor gelijkheid. Sommige twitteraars vragen zich af waarom het concept pas de wereld over ging nadat de blanke Milano haar adopteerde. Zelf zegt de actrice dat het niet een kwestie is van kleur maar van timing.

Klik op het plaatje voor video-clip via YouTube


In de avond van 15 oktober 2017 twittert Milano: „Als je seksueel misbruikt bent, schrijf ‘Me too’ als reactie op deze tweet”. De volgende ochtend zag ze tienduizenden reacties. Haar belangrijkste doel was de omvang van het probleem zichtbaar maken. Dat lijkt te lukken. De media staan er vol mee. Persoonlijk ondersteun ik de Me Too-beweging van harte en ik vind het wel eens jammer dat er ook oneigenlijk gebruik van gemaakt wordt, bij voorbeeld door te stellen dat er ook mannen misbruikt worden of dat soms vrouwen uit wrok mannen proberen op te zadelen met een last die ze niet veroorzaakt hebben. Dat moge waar zijn maar het is slechts een klein percentage en wie onmiddellijk daarover begint, bagatelliseert daarmee het verschijnsel, het zijn slechts afleidingsmanoeuvres. Het overgrote deel van de gevallen van seksueel misbruik gaat over mannen die vrouwen ongewenst intiem benaderen.

Er is een verschil tussen schuld en verantwoordelijkheid. Optimist als ik ben, geloof ik dat de meeste gevallen van seksuele intimidatie of ongewenste intimiteit, niet ingegeven worden door een moedwillige bedoeling om anderen te beschadigen of een meedogenloze jacht op het eigen gerief (hoewel dat ook voorkomt), maar vooral door onwetendheid, onhandigheid of culturele misvorming. Het is bij voorbeeld een onderzocht fenomeen dat mannen maar één op de vijf signalen oppakken die vrouwen uitzenden. Wie denkt dat mannen de boodschappen van vrouwen negeren, doet er goed aan te beseffen dat ze de meeste gewoon niet opmerken of snappen. Ernstiger is de tweeledige moraal die onze maatschappij oplegt. Aan de ene kant wordt seks nog altijd als iets ‘lager’waardigs gezien. Ervoor uitkomen dat we zin hebben in seks is alleen geaccepteerd binnen vastomlijnde kaders, bij voorbeeld het stichten van een gezin en nakomelingschap. Of op zijn minst in het teken van een langdurige, duurzame relatie. Aan de andere kant staan de media er vol mee. De porno en de reclame zijn er vooral op uit om ons te prikkelen met een irreëel beeld. In porno heeft iedereen altijd zin en geven mensen zich over aan vleselijke lusten zonder enige emotionele impact – iets wat in werkelijkheid maar zelden voorkomt. En bovenal is het nog steeds een groot taboe er openlijk over te praten. Logisch eigenlijk dat we een nogal verwrongen beeld van seksualiteit krijgen.

Seksuele voorlichting bestond tot voor kort vooral uit een vrij technisch verhaal hoe baby’s ontstaan en als het goed is ook wat voorlichting over anti-conceptie en safe sex. Maar dat het ook lekker kan zijn, wordt er meestal niet bij verteld, laat staan dat er over gevoelens werd gesproken. Zelf heb ik mijn puberteit beleefd tijdens de tweede feministische golf in de jaren 70. Als opgroeiende jongeman kreeg ik het beeld met de paplepel ingegoten dat seks iets is wat mannen aan vrouwen tegen hun wil proberen op te dringen. Als vrouwen eraan toegeven, is dat in ruil voor bescherming, inkomen of een kind, maar nooit omdat ze het prettig vinden. Dat heeft mij kopschuw gemaakt naar vrouwen toe. Ik ontwikkelde mij tot “altijd maar het broertje” waar Veldhuis en Kemper over zongen, “maar nooit een geile man”. De alom tegenwoordige seksuele prikkels in de media – waarin menig auto-merk de nieuwste modellen aanprijst m.b.v. de meest sexy modellen in schaarse kledij – staat in schril contrast met de moraal die nog heel vaak gedomineerd wordt door het ‘Victoriaanse’ denken: "In net gezelschap sprak men niet over het lichaam, zwangerschap of bevallen, laat staan over seks. Onbedekte damesenkels waren taboe – zelfs tafelpoten kregen kuis een kleed. Men had het niet over benen maar over ledematen. Elke associatie, hoe vaag of vergezocht ook, met de lagere regionen van het lichaam moest vermeden worden. Het moederschap was de ideale bestemming van een meisje, maar openlijke seksuele voorlichting hoorde niet tot de opvoeding" (over het Victoriaanse tijdperk, bron: Wikipedia). De dubbele boodschap van de westerse samenleving – alomtegenwoordige prikkels en tegelijkertijd er niet openlijk over praten – leidt tot een nogal verwrongen houding ten opzichte van seksualiteit. Er ontstaat wat tegenwoordig wel ‘huid-honger’ genoemd wordt, een behoefte aan aanraking en intimiteit die enorm is versterkt door de Victoriaanse schaarste eraan. En onwetend of onhandig als we zijn, proberen we deze behoefte te bevredigen door het beeld na te doen dat soapseries, reclame of porno schetsen. Niet omdat we daarmee anderen (vrouwen) willen beschadigen, maar omdat we niet beter weten.

De kracht van de huidige #Metoo-beweging is dat ze met die onwetendheid en met die misvorming wil afrekenen. De beste artikelen in dit kader streven naar het opengooien van de dialoog. Vanuit de gedachte dat openheid en transparantie kunnen leiden tot begrip en compassie, nemen vrouwen het voortouw om te vertellen wat hun ervaringen met seksuele intimidatie met hen hebben gedaan. Niet zozeer om schuldigen aan te wijzen maar vooral in het geloof dat eerlijk zeggen wat we voelen, begrip kweekt. Misschien zelfs in de hoop dat notoire misbruikplegers tot inkeer komen als ze horen wat de impact is geweest van hun onbezonnen gedrag. Al is die hoop misschien ijdel. Niettemin geloof ik dat het grootste deel van de seksuele intimidatie niet voortkomt uit de wens te kwetsen, maar uit onwetendheid en onmacht. Wij mannen hebben vaak geen flauw idee wat vrouwen prettig vinden en onze stoerheid weerhoudt ons ervan het gewoon te vragen. Als #Metoo die hardnekkige misverstanden uit de wereld helpt, is er al veel bereikt. Die hoop en dat vertrouwen zijn belangrijk, want zo lang we blijven hangen in het concept van ‘daders’ en ‘slachtoffers’, luisteren we niet echt naar elkaar en blijft de omgang tussen mannen en vrouwen een ‘Battle of the Sexes’. Het is een maatschappelijk probleem, zoveel heeft Alyssa Milano’s initiatief nu wel aangetoond, dat véél dieper geworteld is dan een verzameling individuele ‘daders’. Terwijl echte seksualiteit juist gaat over genuine connections – en dat is eerder het tegenovergestelde van een Battle.

 

Amsterdam, januari 2018

Joep Timmer

 

 

 

 

 

Verwante artikelen:

Alyssa Milano ontketende op Twitter de #MeToo-beweging

 

'De man heeft altijd zin'

en andere fabels op het hakblok